سرمقاله شماره ۵۵-۵۶ درمانگر
سال چهاردهم
فرشته فرخی
ایدهی انتشار «درمانگر»، نشریهای برای طب ایرانی را اول بار، استاد عبادیانی مطرح کرد در سال ۱۳۷۷. شاید در دومین باری که خدمت ایشان رسیدم و شاید فقط به دلیل آن که از نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، واجد صلاحیت کسب مجوز نشریه بودم – دانشآموختهی ارتباطات و دارای سابقه فعالیت مطبوعاتی. از زمان ارایه درخواست به اداراه کل مطبوعات داخلی، تا زمانی که مجوز صادر شد؛ بیش از چهار سال گذشت. چهار سالی که فراز و فرودهای بسیاری به همراه داشت. در این مدت بارها با استاد عبادیانی و سید علیمحمد رفیعی سردبیر وقت نشریهای که در آن کار میکردم – از دوستان استاد و البته واسطه آشنایی من با ایشان – بارها درباره نشریه و مخاطبانش، شیوه نشر و وضعیت آن سخن گفتیم و نوشتیم.
گاه میاندیشیدیم که بهتر است نشریهای برای عموم مردم و افزایش آگاهی و دانش آنان منتشر شود با رویکرد طب سنتی و زمانی دیگر به فکر میرفتیم، مردم که یار موافقاند و همراه …، چه بهتر که نشریهای فراهم کنیم برای پزشکان و البته تخصصیتر در باره طب ایرانی، آموزهها، ساز و کارهای درمانی و هویتش …. گاهی گمان میبردیم نشریهای باشد برای خانواده با هدف اصلاح سبک زندگی ….، بعدتر میپنداشتیم عامه مردم که با طب سنتی بیگانه نیستند؛ بلکه بسیاری طالب آنند و برای پذیرشش نزد مردم، مانع و رادعی نیست. بلکه شایستهتر آن است که جامعه پزشکی را با مختصات آن، پتانسیلهایش، روشهای درمانی و کاربردهایش آشنا سازیم تا به این ترتیب محملی باشد برای آشنایی بیشتر جامعه پزشکی با این مقوله.
اولین شماره درمانگر که منتشر شد استاد در ایران نبود. از سویی، طب سنتی و روشهای درمانیاش وجاهت قانونی و جایگاهی در وزارت بهداشت و درمان و اقبالی نزد جامعه پزشکی نداشت. دبیرخانه شورای آموزش و پژوهش طب سنتی و مکمل به تازگی تشکیل شده بود و جامعه پزشکی هنوز با آن بیگانه بود.
درمانگر را برای استاد عبادیانی در غربت به ارمغان بردم و شیرینی چاپ مجله را با ایشان شریک شدم. در شماره سوم مجله، دکتر عبدالله بهرامی رییس وقت دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دبیر شورای آموزش و پژوهش طب سنتی و مکمل، در مورد شورا و برنامههایش برای توسعه طب سنتی سخن گفت و ….
از آن زمان تا کنون ماجراهای بسیاری بر این پیر کهن سرزمینمان – طب ایرانی – رفته است. از ابلاغیه نمایندگان ویژه رییس جمهور وقت مبنی بر تاسیس معاونت طب سنتی در وزارت بهداشت در سال ۹۲ که به استناد تبصره ۳ ماده ۵۷ قانون برنامه پنجساله پنجم جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۹ صورت گرفته بود؛ تا انحلال بیسر و صدای آن معاونت، در سال ۹۵ که موج دلسردی و ناامیدی را برای بسیاری، از جمله دانشآموختگان این رشته فراهم آورد که آن هم البته به استناد بند ۱۱ سیاستهای کلان ابلاغی در حوزه سلامت و به اتکای اعلامیه اخیر سازمان جهانی بهداشت مبنی بر تاثیر مولفههای اجتماعی بر سلامت و نقش وزارتخانههای بهداشت در مدیریت سلامت صورت گرفت … (سرمقاله درمانگر، شماره ۴۷-۴۸ را ببینید).
باری، نشریه درمانگر در این سالها تلاش کرده با دقتی در خور، مقالاتی را در زمینه طب ایرانی بر اساس متون طب سنتی از اساتید، دانشجویان و پژوهشگران این حوزه به چاپ برساند. در بسیاری موارد با انجام و انتشار مصاحبههایی با مسئولان و دست اندر کاران این حوزه، تلاش کرده با طرح پرسش، تریبونی باشد برای بررسی و تبیین مسایل بنیادی و بعضا حاشیههای این پدیده اجتماعی. و نیز با درج اخبار این حوزه در بخش رویدادهای خبری، سعی بر آن بوده تا اتفاقات و رویدادهای این حوزه را از تشکیل دبیرخانه شورا، تا برگزاری دورههای آموزشی طب سنتی برای پزشکان، تشکیل گروهها و دانشکدههای طب سنتی در دانشگاههای علوم پزشکی، تشکیل و انحلال معاونت طب سنتی و … را ثبت و به نوعی گردآوری نماید.
در این مسیر اما همواره با کاستیهایی روبرو بوده و هستیم که موجب تاخیر در انتشار مجله و چاپ آن شده است. از کمبود نیروی انسانی پژوهشگر، مغلق بودن منابع اصلی طب ایرانی، نوظهور بودن این پدیده در نظام بهداشت و درمان تا کمبود کاغذ که دامنگیر فضای نشر بوده است. اینک پس از تاخیری طولانی، تازهترین شماره مجله درمانگر منتشر میشود. در این شروع تازه، امید آن داریم اکنون که بیش از یک دهه از تاسیس نهادهای رسمی مرتبط با طب ایرانی میگذرد، دانشکدههای طب ایرانی در دانشگاههای علوم پزشکی کشور تاسیس شدهاند، تعدادی از متخصصین طب ایرانی فارغالتحصیل شدهاند، درمانگاههای طب سنتی مشغول به ارایه خدمات درمانی طب ایرانی هستند، برخی خدمات درمانی طب ایرانی اخیرا بیمه شدهاند، فرآوردههای طب سنتی در داروخانهها به فروش میرسد، صدا و تصویر کارشناسان و متخصصان طب ایرانی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش میشود و …؛ بتوانیم با خاطری آسودهتر و نگاهی عمیقتر به مسایل مبتلابه طب ایرانی، وضعیت فارغالتحصیلان این رشته، جایگاه آن در نظام بهداشت و درمان، جامعه پزشکی و عموم مردم، پناسیلهایی که دارد و امکاناتی که ندارد؛ بپردازیم.
برای خرید این شماره میتوانید به سایت درمانگر شاپ مراجعه کنید یا از طریق فروشگاه آموزشگاه درمانگر خریداری نمایید.